سایه انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا روی اقتصاد ایران
فعالیت‌های اقتصادی که ایالات‌متحده طی سال‌ها انجام داده، آن را به یک ابرقدرت اقتصادی در دنیا تبدیل کرده است. به‌طوری‌که تمام سیاست‌هایی که در امریکا گرفته می‌شود، مستقیما روی اقتصاد...
فعالیت‌های اقتصادی که ایالات‌متحده طی سال‌ها انجام داده، آن را به یک ابرقدرت اقتصادی در دنیا تبدیل کرده است. به‌طوری‌که تمام سیاست‌هایی که در امریکا گرفته می‌شود، مستقیما روی اقتصاد کشورهای مختلف تاثیر می‌گذارد.
دو حزب جمهوری‌خواه و دموکرات در این کشور همواره در تلاش‌اند که به هر قیمتی (حتی اشغال یا استعمار کشورهای دیگر)، باعث شکوفایی اقتصادی در امریکا شوند.
از طرفی، خاورمیانه با دارا بودن ذخایر انبوه منابع معدنی و زیرزمینی، محل مهمی برای اجرای سیاست‌های استعماری امریکا در طول تاریخ بوده است.
در قرن اخیر افسار و کنترل سیاست‌های خاورمیانه در دستان ابرقدرت‌های منطقه از جمله ایران، عربستان، امارات متحده عربی و دو کشور چین و روسیه قرار داشته است.
تلاش ایالات‌متحده برای تحت کنترل قرار دادن تحولات خاورمیانه بدیهی است که با مخالفت کشورهای خاورمیانه منجمله ایران روبه‌رو شود. بنابرین در این شرایط کشورها دو گزینه پیش رو خواهند داشت؛ یا اینکه بر سر مسائل مشترک به توافقاتی برسند یا اینکه در جبهه‌های مخالف رو در روی هم قرار بگیرند.
سیاست‌های ایران در منطقه تاکنون به‌گونه‌ای بوده است که هر حزب ایالات‌متحده همواره در مقابل این سیاست‌ها قرار گرفته است. تحریم‌های پی‌درپی در زمینه های مختلف مانند تحریم‌های نفتی، مالی، سیاسی و غیره باعث ایجاد وضعیت آشفته در اقتصاد کشور شده است.
وضعیت نابسامان اقتصادی باعث ایجاد وضعیت ترس و طمع در بین مردم یک کشور می‌شود. این وضعیت باعث می‌شود که مردم برای محافظت از دارایی‌ها و ارزش پولی خود در برابر فشارهای اقتصادی، اقدام به ذخیره دارایی‌های باارزش جهانی مانند طلا، ارز و غیره کنند. در طول بیست سال گذشته این وضعیت تشدید پیدا کرده و با افزایش فشارهای اقتصادی خارجی، وضعیت تورم و افزایش قیمت‌ها خیلی بیشتر از قبل به چشم می‌خورد.
تاثیر انتخابات ۲۰۲۴ امریکا بر اقتصاد ایران
در دوران ریاست جمهوری ترامپ، اقتصاد ایالات‌متحده با وجود وضعیت آشفته جهانی به دلایلی مانند شیوع بیماری، ترور سران نظامی و غیره همچنان در وضعیت مناسبی قرار داشت. به‌طوری‌که شاهد ثبت رکورد جدید در وضعیت نرخ اشتغال و هزینه مصرف‌کننده طی بیست سال اخیر بودیم.
تحلیل‌گران امریکایی معتقدند در دوره چهار ساله ریاست جمهوری بایدن، سیاست‌های این کشور از مسیر اصلی منحرف شده است. بنزین چهار دلاری، جنگ اوکراین، تحولات افغانستان و دیگر شرایط باعث نارضایتی مردم شده است. بنابراین، در انتخابات پیش روی ۲۰۲۴ امریکا، احتمال برد ترامپ با اکثریت آرا، بیشتر خواهد بود.
در مدت ریاست جمهوری ترامپ و خروج ایران از توافقات هسته‌ای، شاهد بیشترین و قوی‌ترین تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی علیه ایران بودیم. این فشارها بستر لازم برای وضعیت ترس و طمع در داخل کشور را افزایش داد.
اکنون این مسئله مطرح می‌شود که در صورت انتخاب ترامپ به عنوان رییس جمهور، وضعیت اقتصادی ایران ترامپ به چه سمتی خواهد رفت؟
طبق بودجه‌بندی کشور برای سال جاری، مالیات بر درآمد و ارزش افزوده، مهم‌ترین منابع تامین مالی دولت محسوب می‌شود. تامین مالی از این محل با اجرای درست، گرچه ممکن است باعث رشد اقتصادی نشود، اما وضعیت اقتصادی را تا حدودی پایدار نگه می‌دارد. افزایش پایه حقوق و دستمزد به ظاهر باعث افزایش رضایت غالب قشر جامعه شده است. اما کوچک‌ترین سهل‌انگاری در سیاست‌های اقتصادی باعث ایجاد شمشیر دولبه‌ای خواهد شد که درنهایت اقتصاد و به تبع آن، مردم قربانیان آن خواهند بود.
تثبیت شرایط دنباله‌دار وضعیت ترس و طمع باعث ایجاد نوسانات زیادی در بازار خواهد شد. بازار ارز، طلا و سکه در مقابل بازار بورس قرار خواهند گرفت. عدم توانایی دولت در ایجاد وضعیت امیدوارکننده اقتصادی در بورس، باعث روانه شدن تمام دارایی‌های مازاد به سمت بازارهای موازی خواهد شد. به همین دلیل، بازار بورس ممکن است جذابیت چندانی برای سرمایه‌گذارها نداشته باشد.
در مقابل، حمایت همه جانبه از صنایع مختلف بورسی، تقویت و الزام شرکت‌ها به تجدید مازاد دارایی به جهت امید دادن به بازار، تامین مالی از محل بازار سرمایه و غیره باعث تقویت اعتماد عمومی به بازار شده و شاید بتواند تا حدود زیادی خسارات اقتصادی ناشی از سیاست‌های جمهوری‌خواهان امریکایی بر اقتصاد کشور را کاهش دهد.
در حال حاضر دو احتمال برای سایه انتخابات ایالات‌متحده وجود دارد؛ ماندن دموکرات‌ها یا بازگشت مجدد جمهوری‌خواهان.
با روی کار ماندن حزب دموکرات تغییر چندانی در وضعیت اقتصادی داخل کشور ایجاد نخواهد شد و به نظر می‌رسد امیدی برای توافق مجدد نیز وجود نداشته باشد. در این شرایط تنها راه‌کار برای بهبود وضعیت کشور اصلاح سیاست‌های ساختاری در داخل کشور خواهد بود.
از سوی دیگر، با کنار رفتن بایدن و بازگشت مجدد ترامپ می‌توانیم دو حالت را برای آینده سیاسی اقتصادی کشور متصور شویم.
حالت اول، اعمال تحریم‌های بیشتر با استفاده از اهرم فشار چین (به عنوان شریک بیشترین تراز تجاری با امریکا) و دیگر کشورهای همسایه است. در این حالت، در وضعیت کلی کشور نمی‌توان انتظار رشد اقتصادی را داشته باشیم. ایجاد وضعیت رکودی ناشی از افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها ممکن است حجم معاملات در بازار مخصوصا بازار بورس را به‌طرز چشم‌گیری کاهش دهد.
حالت دوم، بازگشت مجدد ایران، امریکا و اتحادیه اروپا به میز مذاکره است. در این شرایط جو اقتصادی از وضعیت ترس و طمع خارج می‌شود و در مقابل با افزایش فشار عرضه ارز و سکه توسط مردم روبه‌رو خواهیم شد.
نقدینگی آزاد در دست مردم به سمت بازارهایی با قابلیت رشد مانند بورس حرکت خواهد کرد و در نتیجه با افزایش حجم معاملات روبه‌رو خواهیم شد.
کلام پایانی…
در حالت کلی می‌توان گفت سیاست‌های امریکا به عنوان ابر اقتصاد دنیا روی تمام کشورها اثر می‌گذارد. طبیعتا ایران نیز تحت‌تاثیر این سیاست‌ها قرار می‌گیرد. با توجه به سابقه حضور احزاب مختلف و سیاست‌های آن‌ها در ریاست جمهوری امریکا، و نیز وضعیت اقتصادی حاکم بر کشورمان، همواره باید در تلاش برای رصد بازار و جهت نقدینگی در بازار باشیم تا در حد امکان بتوانیم اثر سیاست‌های اقتصاد جهانی بر دارایی‌ها را مدیریت کنیم و از دارایی‌های خود در شرایط مختلف محافظت نماییم.
