وایکوف چیست؟ بررسی قوانین، چرخه‌ها و نکات کلیدی
«برخی گمان می‌کنند در حال مطالعه بازار هستند، اما در حقیقت فقط آنچه دیگران درباره بازار گفته‌اند را بررسی می‌کنند، نه حقیقت بازار را.» این جمله عمیق از ریچارد وایکوف، به حقیقتی اشاره دارد که کمتر کسی به آن توجه می‌کند. وایکوف که به‌عنوان یک سرمایه‌گذار خلاق و موفق شناخته می‌شود، روش‌های منحصربه‌فرد خود را در بازارهای مالی به‌کار گرفت و چنان در این مسیر پیشرفت کرد که صاحب نه‌ونیم هکتار زمین و یک عمارت باشکوه در همسایگی آلفرد اسلون، رئیس جنرال موتورز شد.
«برخی گمان می‌کنند در حال مطالعه بازار هستند، اما در حقیقت فقط آنچه دیگران درباره بازار گفته‌اند را بررسی می‌کنند، نه حقیقت بازار را.» این جمله عمیق از ریچارد وایکوف، به حقیقتی اشاره دارد که کمتر کسی به آن توجه می‌کند. وایکوف که به‌عنوان یک سرمایه‌گذار خلاق و موفق شناخته می‌شود، روش‌های منحصربه‌فرد خود را در بازارهای مالی به‌کار گرفت و چنان در این مسیر پیشرفت کرد که صاحب نه‌ونیم هکتار زمین و یک عمارت باشکوه در همسایگی آلفرد اسلون، رئیس جنرال موتورز شد.
وایکوف به این نتیجه رسیده بود که رفتار قیمت، آینه‌ای از برنامه‌ها و اهداف بازیگران بزرگ بازار است. او معتقد بود که حرکت‌های آتی بازار براساس رفتار فعلی قیمت شکل می‌گیرد. با دقت در نمودارها و تحلیل بازی حرفه‌ای‌ها (حتی روش‌هایی که برای دست‌کاری بازار به‌کار می‌بردند)، وایکوف توانست معاملات موفق خود را طراحی و اجرا کند. این نگاه عمیق و بی‌واسطه به بازار، او را به یکی از چهره‌های برجسته دنیای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.
بخوانید: آنچه باید درمورد تحلیل بنیادی بدانید
متدولوژی وایکوف
از آنجا که بازارهای مالی همواره توسط معامله‌گران بزرگ کنترل می‌شوند، معامله‌گران خرد برای دست‌یابی به موفقیت، باید رد پای بزرگان بازار را در نمودارها دنبال کنند. یکی از روش‌های مناسب برای این امر، روش وایکوف است. با این روش می‌توانید متوجه دستان قدرتمند حاکم بر بازار شوید و سودهای خوبی کسب نمایید. روش وایکوف که امکان تحلیل حرکات قیمت در بازه‌های زمانی مختلف را فراهم می‌کند، به‌خودی‌خود یک سیستم کامل محسوب می‌شود و شامل سه قانون کلی است.
بخوانید: تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد؟
قوانین وایکوف
سه قانون مهمی که در ادامه آمده‌اند برگرفته از مطالعات و تجربیات وایکوف در بازار سهام است.
قانون عرضه و تقاضا
قانون عرضه و تقاضا یکی از قوانین پایه‌ای علم اقتصاد است که جهت قیمت را تعیین می‌کند. اگر تقاضا از عرضه بیشتر باشد، قیمت بالا می‌رود. برعکس، اگر عرضه از تقاضا بیشتر باشد، قیمت پایین خواهد آمد و اگر عرضه و تقاضا در تعادل باشند، قیمت حفظ می‌شود.
قانون علت و معلول
قانون علت و معلول بیان می‌دارد که در این دنیا هیچ‌چیز بدون دلیل رخ نمی‌دهد و پشت هر معلول، علتی نهفته است. روندهای بازار نیز از این قاعده مستثنی نیستند؛ صعودها و نزول‌ها به دلیل تفاوت در نگرش بازیکنان بازار تشکیل می‌شوند.
وایکوف از دو اصطلاح انباشت و توزیع برای بیان قانون علت و معلول استفاده کرد؛ مرحله انباشت (علت) منجر به روند صعودی (معلول) می‌شود و مرحله توزیع (علت)، روند نزولی (معلول) را در پی خواهد داشت.
قانون تلاش و نتیجه
همان‌طور که می‌دانید تلاش، همواره نتیجه را در پی خواهد داشت. در بازارهای سرمایه، حجم بیان‌گر تلاش و قیمت نشان‌گر نتیجه است. این یعنی، رفتار قیمت انعکاس رفتار حجم است.
بخوانید: روش تحلیل تکنیکال جان مورفی
چرخه وایکوف
همان‌طور که در شکل مشخص است، نمودارها براساس چرخه قیمت وایکوف، به چهار بخش اصلی تقسیم می‌شوند:
- انباشت
- صعود
- توزیع
- نزول
در ادامه هر کدام از فازهای چرخه قیمت وایکوف به‌طور اجمالی بررسی شده‌اند.
انباشت
محدوده انباشت شامل روند خنثی و حرکات مسطح قیمت است که پس از یک روند نزولی ایجاد می‌شود. انباشت، مشخصات خاص خود را دارد:
۱. هرچه محدوده خنثی طولانی‌تر باشد، نوسانات قیمت و حجم کمتر می‌شود.
۲. تشکیل سقف‌ها و کف‌های بالاتر، نشان‌دهنده تمام شدن محدوده خنثی است.
۳. در مناطق بالای محدوده انباشت، شاهد حجم‌های پایین و بی‌علاقگی فروشندگان هستیم.
صعود
پس از مرحله انباشت، افزایش جزئی تقاضا باعث تحریک بازار می‌شود و روندی صعودی آغاز می‌گردد.
توزیع
حرکات مسطح قیمت که پس از یک روند صعودی ایجاد می‌شوند، محدوده توزیع نام دارد. توزیع مشخصات خاص خود را دارد:
۱. در طول محدوده توزیع، حجم بالا و نوسانات قیمتی بزرگ رخ می‌دهند.
۲. حرکات نزولی نسبت به حرکات صعودی روان‌تر هستند که این امر بیان‌گر کیفیت عرضه نسبت به تقاضا است.
۳. در آخرین قسمت محدوده، شاهد تشکیل سقف‌ها و کف‌های پایین‌تر خواهیم بود.
نزول
پس از مرحله توزیع، هنگامی‌که دیگر تقاضای موثری وجود نداشته باشد، افزایش جزئی عرضه باعث تحریک بازار برای آغاز روندی نزولی خواهد شد.
بخوانید: تحلیل تکنوفاندامنتال (Techno Fundamental)
کلام پایانی
روش وایکوف رویکردی فراگیر است؛ زیرا مبتنی بر عرضه و تقاضا است که یک اصل پذیرفته‌شده در علم اقتصاد به شمار می‌آید. در معاملات، عرضه توسط فروشندگان و تقاضا توسط خریداران انجام می‌شود.
از تئوری وایکوف در کنار تمام مزایا و معایبی که دارد می‌توان برای تشخیص روندهای بازار و تعیین نقاط ورود و خروج بهره برد. بدین ترتیب، معامله‌گران هم می‌توانند از سرمایه خود و سودهای به‌دست‌آمده محافظت کنند و هم با تشخیص موقعیت‌های خرید و فروش مناسب، سودهای بیشتری کسب کنند.
سوالات متداول
روش وایکوف یک متد تحلیل تکنیکال مبتنی بر رفتار قیمت و حجم معاملات است که به معامله‌گران کمک می‌کند تا حرکات بازیگران بزرگ بازار را شناسایی کرده و نقاط ورود و خروج بهینه را تعیین کنند.
قوانین اصلی روش وایکوف عبارتند از: قانون عرضه و تقاضا، قانون علت و معلول، و قانون تلاش و نتیجه؛ این اصول پایه‌ای، ساختار تحلیل بازار را در این روش شکل می‌دهند.
چرخه وایکوف شامل چهار مرحله انباشت، صعود، توزیع و نزول است که بر اساس رفتار بازیگران بزرگ بازار شکل می‌گیرد و جهت کلی قیمت را نشان می‌دهد.
با بررسی حجم معاملات، روندهای قیمتی و الگوهای انباشت و توزیع، می‌توان با دقت بالا نقاط مناسب ورود (خرید) و خروج (فروش) را شناسایی کرد و استراتژی معاملاتی موثری داشت.
یکی از مزایای روش وایکوف این است که به معامله‌گران خرد امکان می‌دهد رفتار بازیگران بزرگ را از روی نمودارها تشخیص داده و هم‌سو با آن‌ها معامله کنند.
