معاملات سرخطی در بورس
بازارهای مالی براساس ارزش بازاری و حجم معاملاتی به دو دسته تقسیم میشوند: بازارهای عمیق و بازارهای کم عمق. از روش سرخطی زدن نیز بنا به همین دلیل استفاده میشود.

نقدینگی در بازارهای مالی اهمیت زیادی دارد. بازارهای کم عمق حجم نقدینگی کمی دارند. از طرفی، دامنه نوسان نیز محدود است. همین موضوع باعث ایجاد صفوف خرید و فروش در بازار میشود. همانطور که میدانید تشکیل صف خرید و فروش باعث میشود که معاملهگران نتوانند معاملات خود را به درستی انجام دهند. معاملات سرخطی، یکی از روشهای مرسوم در بازار بورس ایران است. در این روش معاملهگران با استفاده از روشهایی، سفارشات خود را به صدر جدول معاملات میبرند تا سفارششان زودتر از بقیه انجام شود.
سرخطی چیست؟
سرخطی زدن یکی از روشهای رایج در معاملات است. در این روش معاملهگر راس ساعت ۸:۴۵ صبح روز معاملاتی، سفارش خود را در سیستم معاملاتی کارگزاری ثبت میکند. بدین ترتیب، پس از بازگشایی بازار راس ساعت ۹:۰۰، سفارش معاملهگرانی که زودتر از بقیه ثبت شده باشد، اجرا میشود. از آنجا که تقاضای بیشازحد یا عرضه زیاد، باعث ایجاد صف خرید و فروش میشود، در ایران به دلیل عمق کم بازار، معاملات سرخطی محبوبیت ویژهای دارد.
استفاده از روش سرخطی در معاملات
استفاده از روش سرخطی در مواقعی که حجم معاملات به یکباره افزیش یابد، اهمیت پیدا میکند. در این حالت تعداد سفارشات بهقدری بالا است که برای اجرای سفارشاتتان مجبورید از روش سرخطی استفاده کنید. دلایل رایج استفاده از سرخطی در معاملات عبارتند از:
بازار نوسانات بالایی داشته باشد:
زمانیکه بازار سرمایه دارای نوسانات بالایی باشد و قیمتها به سرعت تغییر کنند، سرخطی زدن بیشترین تاثیر را در اجرای سفارشات بازار دارد. در این شرایط، برخی افراد سفارشات بلوکی در معاملات قرار میدهند. این امر نوسانات قیمت را تحریک میکند و معاملهگران میتوانند از تغییرات قیمت بهرهمند شوند.
حجم معاملات بالا:
هنگامیکه حجم معاملات در بازار بالا باشد، سرخطی زدن یک ابزار قدرتمند برای تحریک بازار و تحولات محسوب میشود. حضور با حجم بالا در صف خرید و فروش میتواند تاثیر چشمگیری بر روند بازار داشته باشد.
استراتژی معاملاتی مناسب:
روش سرخطی بهعنوان یک بخش از استراتژی معاملاتی کلی در نظر گرفته میشود و با اهداف و ریسکهای معینی همراه باشد. استفاده از این روش باید با تحلیل دقیق بازار و شناخت عمیق از روندها و رفتارهای بازار انجام شود.
توانایی مالی مناسب:
انجام سرخطی درصورتیکه با هدف سفتهبازی انجام شود، نیازمند سرمایهگذاری بالا و توانایی مالی قوی است. بنابراین، فرد یا شرکتی که میخواهد از این روش استفاده کند، باید بتواند سرمایه بزرگی را به بازار وارد کند.
درنهایت، استفاده از معاملات سرخطی نیازمند دقت و شناخت عمیق از بازار و قوانین مربوطه است. همچنین، ممکن است با محدودیتها و قوانین مختلفی مواجه شود که باید به آنها توجه شود.
اکنون مثالی را بررسی میکنیم.
فرض کنید اخبار بسیار خوبی برای سهم A منتشر شده است. بنابراین، شما احتمال میدهید که در روز معاملاتی بعد، نماد با صف خرید سنگینی همراه باشد. در مقابل، با بررسی متوجه شدهاید که نمودار قیمتی نماد B را که در پرتفوی معاملاتی خود دارید سطح حمایت مهمی را از دست داده است. از این رو تصمیم میگیرید که فردای آن روز در اولین فرصت، نماد را بفروشید.
راس ساعت ۸:۴۵ فردا، برای نماد A، بیشترین حجم و بالاترین قیمت را قرار میدهید و برای فروش نماد B، راس ساعت ۸:۴۵ حجم معاملاتیتان را در پایینترین قیمت برای فروش قرار میدهید. با باز شدن بازار راس ساعت ۹:۰۰ صبح، سفارشات شما بهعنوان اولین قیمت و اولین سفارش اجرا خواهد شد.
انواع روشهای سرخطی
در حالت کلی دو روش برای انجام معاملات سرخطی وجود دارد:
سرخطی به روش دستی:
در این روش طبق مثال بالا، معاملهگر بهصورت دستی معامله خود را انجام میدهد. به عبارت دقیقتر، وارد کردن حجم، قیمت، ویرایش و تغییر در سفارش توسط خود معاملهگر انجام میشود.
سرخطی با کمک ربات:
با گسترش سیستمهای معاملاتی، فرآیند ارسال سفارشات سرخطی به هسته معاملات مرکزی نیازمند دقت و سرعت بسیار زیاد است. از این رو، استفاده از رباتهای سرخطی یکی از روشهای رایج در بازار ایران محسوب میشود. در این حالت شما قیمت و حجم معامله را برای ربات تعریف میکنید. ربات معاملهگر سریعتر از حالت دستی معاملات را ثبت میکند. درنهایت، سفارش شما زودتر از سفارشات دیگر اجرا میشود.
جایگاه سفارش
پس از اینکه سفارشتان را ثبت کردید، شاید بخواهید بدانید که سفارش شما در جایگاه چندم در بین سفارشات کلی نماد است. برای اینکار کافی است به پنل کاربریتان مراجعه نمایید و این موضوع را بررسی کنید؛ در قسمت سفارشات، کنار هر سفارش علامت «i» قرار گرفته است که از طریق کلیک بر روی آن میتوانید جایگاه لحظهای خود را در صف خرید یا صف فروش مشاهده کنید. همچنین، با این روش میتوانید بفهمید که سفارش شما چند درصد شانس برای اجرایی شدن دارد.
کلام پایانی…
گیر افتادن در صفوف خرید و فروش، معضل اصلی سرمایهگذاران بازار بورس ایران است. از این رو استفاده از روش سرخطی یکی از شیوههای رایج برای حل این مشکل است. در این روش با ثبت سفارش زودتر از بقیه سرمایهگذاران، سفارشتان را در لیست اجرای سریعتر قرار میدهید.